Boerderij Ruimzicht

Boerderij Ruimzicht in Halle (Gelderland) heeft een echte familiekudde. Alle leeftijden – van kalf, pink, vaars tot melkkoe – lopen bij elkaar. Het effect is een stressvrije veestapel.

“In 2013 ben ik als eerste in Nederland met de enige échte familiekudde gestart," vertelt boer Gerjo Koskamp. "De aanleiding was het hoge celgetal in onze melk. Dat vertelt mij dat het afweersysteem van de koe actief is. Vaak wijst een hoog celgetal op een uierontsteking, maar mijn koeien waren gewoon gezond. Ik kon niks aantoonbaars vinden. Behalve dat het invoegen van nieuwe vaarzen bij de melkkoeien tot heftige rangordegevechten leidde. Ik heb vroeger heel veel natuurfilms gekeken. Daarin heb ik gezien dat in de natuur alle leeftijden in één kudde lopen. Ik ben dat zoveel mogelijk gaan kopiëren: kalfjes, pinken, vaarzen en melkkoeien houd ik nu bij elkaar. De stier is in de natuur rondom de kudde. Bij mij heeft hij een privéweitje met zicht op de dames. De enige ingreep die ik doe, is de kalfjes na twee maanden uit de kudde halen zodat ze het afleren om melk te drinken. Na een half jaar breng ik ze als groot kalf weer terug. De dieren omarmen het systeem. Ik zie geen rangordegevechten meer. De kalfjes krijgen hooguit wat opvoedkundige stootjes.”

Te gekke dingen
“De familiekudde is een logische stap binnen de ontwikkeling van mijn bedrijf. Mijn vader was gangbaar boer maar ik vond het een hard systeem waarin ik mijn ei niet kwijt kon. Toen ik in Wageningen studeerde, ontdekte ik dat het ook anders kon. Mijn vader wilde samen met mij wel omschakelen naar biologisch. Ik wilde echter nog verder innoveren. De overstap naar biodynamisch was voor mijn vader te groot. Dat was het moment dat ik het bedrijf volledig van mijn ouders overnam. Ik was toen los van de oude generatie en had alle ruimte en vrijheid om echt – te – gekke dingen te gaan doen. We maakten een heuvelstal en beweiden nu ‘s zomers en ‘s winters. Recent heb ik functionele houtsingels in de weilanden aangeplant. Voor boeren in mijn omgeving is dat onbegrijpelijk. Zij kappen juist bomen weg en ik plant ze juist aan. Die bomen wortelen diep en halen mineralen naar boven waar mijn koeien weer profijt van hebben. Ik streef naar een agro-ecosysteem waarin waarin ik met de natuur kan samenwerken”